چارسوق لارستان | زینب دلام: در دنیای امروز، که با گسترش روزافزون فضای مجازی همراه است، تصاویر و عکس ها اهمیت زیادی پیدا کرده است؛ به گونه ای که در بیشتر شبکه های اجتماعی، تصاویر حرف اول را می زنند و مخاطب، اغلب بعد از دیدن عکس، به سراغ متن و محتوای نوشتاری آن می رود. گاهی یک عکس به تنهایی، روایت گر داستان و نکته خاصی است که ممکن است تأثیر آن از کاربرد هزاران واژه نیز بیشتر باشد.
در میان شاخه های متعدد عکاسی، عکاسی خبری به دلیل رویدادها و حوادث مهمی که روزانه در جهان اتفاق می افتد و عامه مردم، بنابر شرایط زندگی و جامعه خود، با آن سر و کار دارند، اهمیت زیادی دارد. از عکاسیِ اتفاقاتِ بزرگی همچون جنگ، اعتراضات، آتش سوزی و کشتار گرفته تا پوشش انتخابات، مسابقاتِ مهمِ ورزشی، جشنواره های هنری و فرهنگی، کنفرانس های مطبوعاتی، برنامه ها، مشکلات، چالش ها و ظرفیت های تاریخی، جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، ورزشی، دینی، مذهبی و... اهمیت این سوژه ها، به خصوص در جامعه امروزی، نشان از جایگاه و تأثیر روزافزون عکاسی خبری دارد.
در عکاسی خبری گاهی اوقات توجه به اصول ترکیب بندی و تنظیمات فنی دوربین، اولویت دوم عکاس می شود و ثبت و نشان دادن اتفاقِ رخ داده، اهمیت بیشتری دارد. در حقیقت بُعد انتقال خبر و اطلاعات بوسیله عکس، مهم ترین کارکرد عکاسی خبری است، ضمن اینکه به تصویر کشیدن حواشی و واقعیت های موجود، ارزش عکاسی خبری را بالاتر می برد. همانطور که گفته شد، گاهی یک عکس به تنهایی می تواند تأثیر چشمگیری داشته باشد و مسبب اتخاذ تصمیمات و اقدامات مهمی برای بهبود یا تغییر گردد؛ اما نکته ای که معمولا از آن غفلت می شود، چالش ها و مشکلات پیش روی عکاسان خبری است که معمولا به آن کمتر پرداخت شده است.
با وجود اینکه در سال های اخیر، عکاسی در ایران روند رو به رشد و تأثیرگذاری داشته است، اما عکاسان خبری با مشکلات زیادی از جمله؛ دستمزد پایین، نداشتن بیمه و قراردادهای کاری مطمئن و نبود مزایای شغلی روبرو بوده اند، که باعث ایجاد مشکلات مادی و معیشتی برای این خبرنگاران شده است و در کنار آن، نبود تشکیلاتِ صنفیِ قدرتمند و منسجم، محدودیت فعالیت در برخی از برنامه ها، بالا بودن هزینه تعمیرات دوربین عکاسی و خرید تجهیزات مناسب و مشخص نبودن نرخ حق التصویر، از دیگر مشکلاتی است که عکاسان خبری با آن، دست و پنجه نرم می کنند. این مشکلات در رسانه های محلی، نمایان تر است و باعث مهاجرت عکاسان خبری به مراکز استان ها و پایتخت شده است. لارستان نیز از این قضیه مستثنی نیست و عکاسان خبری در این شهر سال هاست در جهت رسالت خبری خود با کمترین توقع در حال فعالیت هستند اما روز به روز از تعداد آنها کاسته می شود و موجب کاهش کیفیت عکاسی در حوزه خبر شده است.
لارستان با وجود منابع انسانی با استعداد و علاقه مند در حوزه های مختلف رسانه، به علت نداشتن انجمن های فعال صنفی در حوزه خبر، غیرفعال بودن خانه مطبوعات و دور بودن اصحاب رسانه و عکاسان خبری از آموزش ها مستمر، از نقطه ایده آل فاصله دارد و به نظر می رسد با برطرف کردن موارد ذکر شده می توان به توسعه دانشِ عکاسان خبری و ارتقای کیفیت فعالیت آنان، چه در سوژه یابی و ثبت عکس و متقابلا افزایش رضایت مخاطب از کیفیت خبررسانی موثر باشد. در حقیقت به نظر می رسد ارتباط بین خبرنگاران، عکاسان خبری و مدیران رسانه های محلی و تشکیل انجمن های فعال در حوزه خبر و خبررسانی میتواند حلقه مفقوده در شناسایی مشکلات و تلاش در جهت رفع آن ها باشد، که سبب افزایش رضایت و تقویت عکاسان خبری در خبر رسانی باشد.
در گفت و گو با چندتن از عکاسان خبری فعال در منطقه از آنان خواستیم، مشکلات و یا پیشنهادات خود را در جهت تقویت عکاسان خبری بیان کنند؛ که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. اساسی ترین مشکل خبرنگاران و عکاسان خبری فعال در لارستان، حق الزحمه پایینی است که باعث شده عمده آنها، عکاس گزارشی برنامه ها و جلسات باشند و بصورت مناسبتی فعالیت کنند. در کنار آن، بیشتر نهادها و ارگان های مختلفی که برای برنامه هایشان از عکاسان و خبرنگاران دعوت می کنند، از تأمین حداقل های لازم مانند پیش بینی وسیله ایاب و ذهاب و... نیز خودداری می کنند و بهتر است دعوت کنندگان، برای تعامل بیشتر با خبرنگاران، با برنامه ریزی مناسب و پیش بینی های لازم، از بروز ناهماهنگی بین عکاسان خبری و عوامل اجرایی برنامه ها نیز جلوگیری کنند.
۲. تبدیل عکاس خبری به عکاس برنامه های مناسبتی، یکی از دلایلی است که در سال های اخیر موجب شده است؛ این خبرنگاران کمتر به مسائل مرتبط با مشکلات مردم و نیازهای شهر توجه نمایند و عکاسان مدت هاست از موضوعاتی چون پوشش، آداب و رسوم، فرهنگ و سنت ها و یا انعکاس مشکلات موجود در حوزه های مختلف و مورد انتظار مردم در شهر فاصله بگیرند و این امر باعث عدم انعکاس ضعف و قوت ها در حوزه های مختلف در شهر از نگاه عکاسان خبری است.
۳. رعایت نکردن حق مالکیت اثر، بزرگ ترین مشکل و چالشی است، که عکاسان در این موضوع بیش از سایر خبرنگاران با آن روبرو هستند؛ بطوریکه بسیاری از عکس های عکاسان خبری در فضای مجازی و کانال های مختلف، بدون رعایت حقوق مادی و معنوی منتشر می گردد.
4. با توجه به هزینه های جاری رسانه های محلی و مشکلات پیش رو این رسانه ها و عدم امکان پرداخت دستمزد ثابت و ماهانه به عکاسان خبری و خبرنگاران، به نظر می رسد، ایجاد راهکارهایی مانند: همکاری مدیران رسانه های منطقه برای استفاده از عکاسان خبری یک دیگر و فعال بودن عکاسان خبری در چند رسانه میتواند باعث افزایش فعالیت آنان و تقویت درآمدشان گردد.
5.تعدادی از عکاسان خبری عنوان می نمایند، بیمه نیستند، البته این موضوع بیشتر به دلیل عدم آشنایی خبرنگاران از قوانین و تسهیلات موجود برای حمایت از خبرنگاران حکایت دارد، زیرا در سال های اخیر با تسهیلاتی که معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حمایت از خبرنگاران فعال( پاره وقت و یا تمام وقت) با رسانه های رسمی و با مجوز دارند، میتوانند به راحتی بیمه خود را فعال نمایند و از تسهیلات قانونی برخوردار باشند.
در ادامه این یادداشت، با دو تن از عکاسانِ باتجربه در زمینه عکاسی خبری در لارستان؛ احمد نبی زاده و امیرقیومی به گفت و گو نشستیم. نظرات و تجربیات آن ها از کار در زمینه عکاسی خبری و پیشنهادات و توصیه هایی که به عکاسان جدید دارند را جویا شدیم، در ابتدا از موارد و مشکلات پیش رو عکاسان خبری پرسیدیم و در ادامه، آنان توصیه هایی به عکاسان خبری داشتند که میتوان مورد توجه شان باشد:
- بالابودن نرخ ارز و گرانی تجهیزات عکاسی (بدنه دوربین و انواع لنزها)، عکاسی خبری را به شغلی پرهزینه و گران تبدیل کرده است و این مشکل، اولین چالش یک عکاس خبری است و از آنجایی که عکاسی رشته گران‌قیمت و پر هزینه‌ای است، مستندنگاری یا عکاسی خبری با توجه به زحمت و استهلاکی که برای تجهیزات دارد، کمتر مورد استقبال قرار گرفته است.
- با توجه به اهمیت آموزش در عکاسی و به طور کلی مهارت های خبرنگاری، به نظر می رسد، لزوم تقویت مشارکت بین انجمن های عکس و رسانه های فعال منطقه و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه تشکیل و اجرا کارگاه های آموزشی، تاثیر بسزایی در تقویت مهارت عکاسان خبری در سوژه یابی خواهد داشت.
- عکاسی در لار، بیشتر به رقابت بین تجهیزات و کارهای فنی تبدیل شده تا رقابت بین دیدگاه‌های هنری و خلاقانه و توجه به سوژه یابی خبری! بهتر است؛ آموزش و توجه به تعریف عکس خبری و بررسی زوایای مختلف این حرفه، در کنار آموزش های مستمر مورد توجه قرار گیرد.
- برخی از عکاسان شناخته شده در لار با وجود سابقه سال ها همکاری با خبرگزاری ها و رسانه های مختلف در تهران و ارتباط با عکاسان خبری در مراکز استان، متاسفانه از حق گزارش پایینی برخوردارند؛ بدیهی ست که این مشکلات برخی از این قشر پراستعداد را، به سمت عکاسیِ در بخش های دیگر مانند تبلیغات و... می کشاند.
متاسفانه نگاه بسیاری از افراد به پوشش تصویری مراسم و برنامه های مختلف در شهر، نگاه غیرحرفه ای است و گاهی توقع عکاسی رایگان دارند! این در حالی است که عکاسان خبری هم مانند دیگر مشاغل، باید از پس مخارج زندگی بر آیند. شاید وجود یک تشکیلات صنفی بتواند بخشی از این مشکلات را حل کند، هر چند که در ابتدا باید فرهنگ و نگاه مردم به عکاسی اصلاح شود.
پیشنهادهای امیرقیومی و احمد نبی زاده، برای تقویت و عبور از مشکلات پیش رو؛
- عکاسانی که وارد حیطه مستند و خبری می شوند، باید یک سری توانایی ها و مهارت ها را در خود ایجاد کنند، مهارت‌هایی همچون ارتباط با اقشار مختلف مردم در هر سن و سالی، توانایی تصمیم گیری و کنترل بحران، تسلط به تجهیزات فنی، وقت شناسی و زمان بندی مناسب؛ همچنین باید صداقت، روراستی و شجاعت داشته باشند که خیلی از اینها با تجربه به دست می آید، اما همیشه راه آسان‌تر، استفاده از تجربیات دیگران و آموزش دیدن است.
- عکاسی خبری و مستند معمولا با چالش همراه است و عکاس به جای اینکه به ثبت یک عکس خوش آب و رنگ با تجهیزات آن چنانی فکر کند، سعی می کند در موقعیت‌های مختلف با تجهیزاتی که دارد، چه موبایل باشد و چه دوربین حرفه‌ای، تصویری را خلق کند که ماندگار باشد و تاریخ مصرف نداشته باشد.
- به علاقه مندان به عکاسی خبری و مستند پیشنهاد می کنیم، به جای اینکه منتظر باشند از طرف ارگان یا نهادی برای عکاسی دعوت شوند، نگاه جامع‌تری به این ژانر داشته و خودشان از دل جریان زندگی در شهر، موضوع و سوژه پیدا کنند. گاهی اوقات لازم است برای کامل شدن یک گزارش خبری یا مستند، روزها و ماه‌ها وقت بگذارید، اما قطعا نتیجه کار ماندگارتر و ارزشمندتر خواهد بود.
- در عکاسی اگر به دنبال پول و شهرت هم باشید یکی از هیجان انگیزترین راه‌ها، عکاسی خبری و مستند است.
با توجه به موارد گفته شده، امیداست با حمایت های اصحاب رسانه از یکدیگر و توجه بیشتر عکاسان خبری منطقه به حوزه آموزش و تقویت انجمن های عکس و ایجاد انجمن های صنفی در کنار فعال نمودن خانه مطبوعات با همت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان بتوان شاهد تقویت همه جانبه عکاسان خبری و افزایش کمیت و کیفیت فعالیت رسانه ای در منطقه باشیم.
دیدگاه خود را بنویسید