الهه پیرغیبی | چارسوق لارستان: برنامه روی خط کتاب که به همت اداره کتابخانه های عمومی شهرستان لارستان برگزار می شود، سه شنبه 18 دی ماه میزبان «اسماعیل شجاعی» نویسنده کتاب «مرغ سقا و سهیلای فاطمه گل» بود که به تازگی از سوی انتشارات فرنام، به چاپ رسیده است. این اثر حاوی قصه های جذاب بومی و محلی با چاشنی طنز و همراه با واژگان ادبیات فولکلور است و نویسنده توجه ویژه ای به استفاده از این واژگان و انعکاس آنان داشته است. این جلسه که با استقبال اهالی فرهنگ و ادب همراه بود با حضور دکتر کاظم رحیمی نژاد (دکترای ادبیات و زبان فارسی)، نوید بازیار (پژوهشگر و منتقد ادبی) و محمد زارع (شاعر و نویسنده) در کتابخانه گنج شایگان لار برگزار شد.

در ابتدای جلسه، کاظم رحیمی نژاد با یادآوری فعالیت های مطبوعاتی، نقدهای اجتماعی و خاطره نویسی آقای اسماعیل شجاعی از سالیان دور و سپس تغییر آن به داستان نویسی، به اثر «دیگ ها پُر و پاتیل ها خالی» شجاعی اشاره کرد که حاصل داستان ها و خاطرات شخصی ایشان است و در روزنامه های محلی لار مانند میلاد لارستان و صحبت نو منتشر شده و نگاه انتقادی و اجتماعی این نویسنده را در بر دارد. 

ایشان نوشته های شجاعی را دلسوزانه و منتقدانه در جهت اصلاح امور جامعه دانست و گفت: قصه های شجاعی از جنس روایت است و جنبه داستانی صرف ندارد و از این رو می توان با نوشته های جلال آل احمد در مدیر مدرسه همانند کرد. در حقیقت سیر نوشته های انتقادی و اجتماعی ایشان از خاطره نویسی به سمت داستان نویسی گرایش پیدا کرده است.

کاظم رحیمی نژاد، کتاب «مرغ سقا و سهیلای فاطمه گل» را به لحاظ فنی، بهتر و تکمیل تر از نوشته های قبلی اسماعیلی شجاعی دانست که دارای عنوان رمز آلودی است. او نگاه به فن داستان و محتوای قوی را لازم دانست و اضافه کرد: یکی از نقدهایی که به آقای شجاعی وارد می دانم، عجله در انتقال پیام داستان به مخاطب است که پیش از اینکه خود مخاطب بتواند از فضای داستان پیام را درک کند و خواننده را برای رسیدن به فهم داستان به تکاپو بیندازد، نویسنده سعی در انتقال این مفاهیم را به خواننده دارد. به عقیده رحیمی نژاد در آثار بعدیِ شجاعی، اگر توجه به فرم داستان نویسی و عناصر و موارد زبانی در اولویت قرار گیرد، دغدغه نویسنده در انتقال محتوا به مخاطب نیز به طور طبیعی و حرفه ای تر اتفاق خواهد افتاد که می توان این مساله را با مشورت افراد دارای سواد ادبی و دانشگاهی به استاندارد لازم رساند.

در ادامه این نشست حاج محمد زارع درباره کتاب مرغ سقا و سهیلای فاطمه گل، گفت: شجاعی، خود در نقش قصه گو ظاهر شده است، در حقیقت واگویی قصه را بر عهده دارد و با نوشته ای بسیار ساده، صمیمی و روان این اثر را به مردم و ادبیات عامه عرضه کرده است و این سادگی، روانی و بن مایه طنز اثر برای خوانندگان ملموس است. زارع ابراز امیدواری کرد که شجاعی بتواند این سادگی و صمیمیت و بن مایه طنز را در آثار آینده خود نیز حفظ نماید.

«سمیه معمارزاده» رییس نهاد کتابخانه های عمومی لارستان، در ادامه نشست به قرائت متنی از آقای «اسدالله زمانی» به بهانه چاپ این اثر پرداخت. زمانی در این نوشته با بررسی آثار و مقالات اسماعیل شجاعی از ابتدا تاکنون، از تلاش ها و نوشته های دردمندانه و منتقدانه ایشان تجلیل نمود.

مهمان دیگر این برنامه، نوید بازیار منتقد ادبی و زبان پژوه بود که در ابتدای سخنان خود، سرمایه هر نویسنده و شاعر را خوانده هایش دانست و گفت: نوشتن داستان کوتاه بسیار سخت تر از رمان است و نیاز به صبوری و ذکاوت بیشتری نسبت به نوشتن داستان بلند دارد. همین موضوع مسئولیت و توجه نویسنده اثر به فرم، عناصر داستانی و استفاده از کلمات و شخصیت ها و توجه به سرنوشت این عناصر تا پایان داستان را مهم می نماید.

او در ادامه افزود: کتاب پیش رو از لحاظ ساختاری، زبانی، شخصیت پردازی و قصه گویی نیازمند توجه بیشتری است که از حیث پردازش، فرم مشخصی در حوزه زبانی و حوزه عناصر داستانی باید اتفاق می افتاد که به نحو احسن انجام نشده است. بازیار با ذکر نمونه هایی از کتاب، به بررسی عناصر و شخصیت های داستان پرداخت که دارای سرنوشت نامشخصی هستند و از آنان استفاده نشده است.

وی برخی از داستان های کتاب را نیازمند ویرایش هایی از جهت فرم و عناصر داستانی دانست که با توجه به تعلق موضوع به نویسنده می تواند به داستان ویژه تری با رعایت این موارد دست یابد.

در پایان؛ اسماعیل شجاعی نویسنده کتاب، از برگزارکنندگان این نشست، منتقدین و حاضرین در جلسه تقدیر و تشکر کرد و خاطرات طنزآمیزی از مواجهه خود با افراد و اتفاقات اجتماعی بازگو نمود که بُن مایه داستان های او را شکل می دهند.