چارسوق لارستان | زینب دلام: دومین نشست از سلسله نشست‌های «پَرواسَه» با موضوع «ویژگی‌های منحصر به‌فرد قوچ لارستان و فرصت‌های اکوتوریسم در منطقه»، سه‌شنبه ۳۰ مردادماه در سالن همایش‌های برج علم و فناوری لارستان برگزار شد.

«مهندس حمید منشی»؛ اِلِمان قوچ لارستان و حلوا مسقطی لاری ساخته می‌شود / کمیسیون بافت تاریخی، گردشگری و روابط بین‌الملل به کمیسیون‌های شورای شهر لار اضافه شد.

"مهندس حمید منشی" عضو شورای شهر لار در دومین نشست از سلسله نشست‌های "پرواسه" با موضوع "ویژگی‌های منحصر به‌فرد قوچ لارستان و فرصت‌های اکوتوریسم در منطقه"، گفت: شهردار لار قول داده‌اند که تندیس و اِلِمانی ماندگار از قوچ لارستان به عنوان نماد منطقه لارستان داشته باشیم.وی افزود: شهرداری برای ساخت اِلِمان حلوامسقطی لاری نیز اعلام آمادگی کرده است.عضو شورای شهر لار تصریح کرد: لار ظرفیت‌های بسیار زیادی دارد، "خانم فرزانه صادق مالواجرد" که گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی است گفتند که دغدغه ثبت جهانی بافت تاریخی لار را دارد.

منشی با اشاره به اهمیت حفظ قوچ لارستان اظهار داشت: قوچ لارستان می‌تواند یک ظرفیت ویژه برای لارستان باشد و عناصر و ظرفیت‌های دیگر در عرصه گردشگری را تقویت کند.

وی در پایان با اعلام تصویب یک کمیسیون گردشگری در شورای اسلامی لار گفت: در کنار کمیسیون‌های تخصصیِ شهرسازی، عمران، حقوقی و فرهنگی، کمیسیون دیگری نیز با عنوان "کمیسیون بافت تاریخی، گردشگری و روابط بین‌الملل" با نگاه به آینده اضافه شده است.

رئیس اداره محیط زیست لارستان:
قوچ لارستان شهرت جهانی دارد/ به امکانات و نیروی انسانیِ بیشتری نیاز داریم/ ظرفیت‌های منطقه حفاظت‌شده هرمود در کمتر جایی وجود دارد/ خیرین به سمت حیات وحش سوق داده شوند.

«خدانظر انصاری» رئیس اداره محیط زیست لارستان، در مورد منطقه حفاظت‌شده هرمود که زیستگاه اصلی قوچ لارستان است، اظهار داشت: منطقه حفاظت‌شده هرمود با وسعت ۲۱۰ هزار هکتار، شهرت جهانی دارد. وی در مورد امکانات این منطقه گفت: چهار پاسگاه در این منطقه حفاظت‌شده داریم که از امکاناتِ اولیه همچون آب و برق محروم هستند.

رئیس اداره محیط زیست لارستان تصریح کرد: سرانه تعداد محیط‌بانان برای مناطق حفاظت‌شده برای هر هزار هکتار، یک محیط‌بان است، اما ما در منطقه حفاظت‌شده هرمود برای بیش از ۲۰۰ هزار هکتار، حدود ۱۰ محیط‌بان داریم که به صورت شیفتی کار می‌کنند. انصاری افزود: از نظر نیروی انسانی و امکاناتِ حفاظتی (اسلحه، دوربین، بی‌سیم و...) واقعا در مضیقه هستیم و از طرفی، به احداث برج جبیرنگری، چند دوربین و امکاناتی همچون خودروی مناسب نیز نیاز داریم.

خدانظر انصاری با اشاره به اهمیت قوچ لارستان در دنیا اظهار داشت: قوچ لارستان شهرت جهانی دارد، به عنوان کوچک‌ترین قوچ دنیا شناخته شده است و به قوچ مینیاتوری معروف است که یکی از بهترین زیستگاه‌هایش نیز منطقه هرمود است؛ به گونه‌ای که بیش از ۴، ۵ هزار گونه از انواع قوچ، کل، بز، میش و جبیرو... در آنجا زیست می‌کنند.

رئیس اداره محیط زیست لارستان خاطرنشان کرد: قوچ لارستان به عنوان گران‌ترین قوچ دنیا نیز شناخته شده است، هر قوچ تا ۱۰۰ هزار دلار ارزش دارد و طرفداران زیادی از جمله در بین اتباع خارجی دارد. وی تصریح کرد: قابلیت‌هایی که منطقه هرمود دارد در کمتر جایی وجود دارد؛ هم دشت دارد و هم کوه و... که زیستگاه خوبی برای قوچ، میش، بز، پرندگان مهاجر و... است.

انصاری با اشاره به افزایش شکار غیرمجاز قوچ لارستانی گفت: سالانه، بین ۷۰ تا ۱۰۰ گونه قوچ در لارستان شکار می‌شوند؛ به عنوان نمونه در شش ماه دوم سال گذشته بیش از ۲۰ راس شکار غیرمجاز داشتیم که توانستیم آن‌ها را از شکارچیان بگیریم. 

رئیس اداره محیط زیست لارستان با اشاره به اهمیت همراهی خیرین و نهادهای مردمی در حوزه حیات وحش گفت: لارستان به خیرینِ مدرسه‌ساز، بهداشت و درمان و آب و جاده معروف است، اما کمتر دیده‌ایم که خیرین به سمت حیات وحش سوق داده شوند.

انصاری افزود: امیدواریم بتوانیم بخشی از خیرین را به این سمت سوق دهیم، زیرساخت‌هایی همچون آبشخور در هرمود که در کشور بی‌نظیر است نیز با همکاری مردم به وجود آمده است، مردم همچنین در بخش حفاظت و حراست، تهیه علوفه و مستندسازی نیز به ما کمک می‌کنند.

مدیر انجمن مردم‌نهاد حمایت از قوچ لارستان:
بیش از پنج هزار راس انواع قوچِ لارستان، میش، بز، کل در منطقه حفاظت‌شده هرمود / این منطقه زیستگاه قوچ لارستان، جبیر، پلنگ، خرس سیاه آسیایی، گرگ خاکستری و عقاب دو برادر است/ به دنبال توسعه گردشگریِ محیط زیست در لارستان هستیم

به گزارش چارسوق لارستان، "خلیل هژبری" مدیر انجمن مردم‌نهاد حمایت از قوچ لارستان، عکاس، مستندساز و فعال محیط زیست در نشست "ویژگی‌های منحصر به‌فرد قوچ لارستان و فرصت‌های اکوتوریسم در منطقه لارستان"  اظهار داشت: از حدود ۶۰ سال پیش که اولین سنگ‌بنای حفاظت از تنوع زیستیِ ایران بنا شد، جمعیت انسان‌ها دو برابر شد که متاسفانه این موضوع باعث شد منابع طبیعی و سرزمین‌هایِ در اختیار حیات وحش روز به روز کمتر و کوچکتر شود.

وی با اشاره به تنوع زیستی منطقه حفاظت‌شده هرمود لارستان گفت: دو سومِ منطقه حفاظت‌شده هرمود، در استان فارس و یک سوم در استان هرمزگان قرار دارد؛ متاسفانه ما به دلیل کمبودهایی که داریم فقط توانسته‌ایم از یک سوم این منطقه که بخش ابتدایی آن نیز است حفاظت کنیم.این فعال محیط زیست افزود: کمبود امکانات و به ویژه پایین بودن بودجه سالانه باعث شده است که نتوانیم از دو‌ سومِ دیگرِ این منطقه حفاظت کنیم.هژبری خاطرنشان کرد: متاسفانه (در چهار دهه اخیر) به بیشتر مناطق حفاظت‌شده تعرض شده است، به گونه‌ای که به عنوان نمونه یوزپلنگ ایرانی روز به روز به انقراض نزدیک‌تر می‌شود و کمتر از ۴۰ یوزپلنگِ زیبایِ آسیایی در دشت‌های ما باقی مانده است و این موضوع فقط با ورود جوامع محلی بوده است که سعی شده این گونه‌های جانوری به انقراض نرسند.

وی با اشاره به وجود پلنگ در منطقه حفاظت‌شده هرمود لارستان اظهار داشت: بزرگ‌ترین گونه پلنگ از نظر جثه در ایران و از جمله در لارستان زیست می‌کند.مدیر انجمن مردم‌نهاد حمایت از قوچ لارستان تصریح کرد: تعداد رشته‌کوه‌هایی که در جنوب ایران و به ویژه در جنوب فارس و خطه لارستان واقع شده بسیار زیاد است و این یکی از دلایلی است که باعث شده در حال حاضر یکی از بهترین زیست‌گاه‌های گونه‌های جانوری را در این منطقه داشته باشیم، چون دسترسی به بیشترِ حیوانات کوهستانی سخت است و این یک فضای حاکمیتی برای بهتر زندگی کردن گونه‌های جانوری است.

خلیل هژبری در مورد آمار و تعداد قوچ لارستان گفت: بنابر سرشماری سال ۱۳۸۶، کمتر از ۵۰۰ راس از گونه‌های مختلف قوچ لارستانی در این منطقه وجود داشت، زیستگاه به شدت تخریب شده بود، زیرساخت‌ها آماده نبود و از نظر منابع آبی، به ویژه در خشکسالی، کمبود داشتیم.وی افزود: خوشبختانه در ۱۰، ۱۲ سال اخیر، با ریاست "آقای انصاری" در اداره محیط زیست لارستان و به ویژه با ورود جوامع محلی، الآن بیش از پنج هزار راس قوچ، فقط در یک سوم منطقه حفاظت‌شده هرمود لارستان در حال زیست هستند.

عکاس و مستندسازِ لارستانی با اشاره به حضور جبیر در منطقه حفاظت‌شده هرمود اظهار داشت: "جبیر" زیرگروهی از آهوهاست که به طناز دشت‌ها معروف است و به عنوان زیباترین آهوی ایران معرفی شده است، بنابر سرشماری دهه ۸۰، آمار جبیرها در لارستان کمتر از ۳۰ راس بوده و در شرف نابودی بوده است؛ متاسفانه به دلیل در دسترس بودن این گونه، تعرض‌های زیادی به آن‌ها شده است که به برنامه‌ریزی‌های بیشتری برای حفظ این جمعیت نیاز داریم تا آن‌ها را به نسل‌های بعد منتقل کنیم.هژبری با اشاره به مشاهده چند گونه مختلف پلنگ در لارستان گفت: پلنگ‌ها قلمروطلب و به شدت انسان‌گریز هستند؛ پلنگِ نرِ بالغی به نام "کوروش" در منطقه حفاظت‌شده هرمود لارستان داریم که خوشبختانه همچنان با صلابتِ خاص‌اش در آنجا در حال زیست است.وی تصریح کرد: از خردادماهِ سال گذشته، یک ماده‌پلنگ به همراه دو توله در پنج کیلومتری شهر لار و در نزدیکی یک باغ دیده شدند که از آن زمان تاکنون آن‌ها را زیر نظر داریم.این فعال محیط زیست خاطرنشان کرد: در ۱۰ سال اخیر، سه فرد پلنگ را در جنوب (جنوب استان فارس و شمال هرمزگان) از دست دادیم، به عنوان نمونه یک پلنگ نر در سال ۹۴ به دلیل خشکسالی و برای تامین آب، خود را در یک آب‌انبار انداخته بود و به دلیل اینکه این آب‌انبار جانمایی نداشت تا پلنگ بتواند خود را بالا بکشد، این حیوان به حدی به دیواره برکه چنگ زده بود که آثار ناخن‌هایش همچنان روی آن دیوار وجود دارد.خلیل هژبری در ادامه با اشاره به وجود خرسِ سیاهِ آسیایی در لارستان اظهار داشت: "خرس سیاه آسیایی" یا "خرس بلوچی" که زیستگاه آن جنوب و جنوب شرق ایران است، به شدت در معرض انقراض قرار دارد.

وی افزود: با مطالعاتی که انجام دادیم پی بردیم که جنوب ایران هنوز زیست‌گاه این گونه منحصربه‌فرد است، شاخصه آن هم دقیقا لکه سفیدرنگ زیر گلوست و در غارها می‌خوابد؛ در تابستان از ارتفاع به پایین‌دست می‌آید، از درخت نخل بالا می‌رود و از خرما تغذیه می‌کند؛ در زمستان نیز از کُنار تغذیه می‌کند.این فعال محیط زیست تصریح کرد: در اوایل دهه ۹۰، سرگین این نوع خرس در "کوه شب" لارستان شناسایی و مشخص شد که این نوع خرس، ظاهرا، هنوز در این کوه زیستگاه دارد؛ البته هنوز به کارهایِ کارشناسیِ بیشتری در این زمینه نیاز داریم.

خلیل هژبری در ادامه به عقاب دو برادر اشاره کرد و گفت: "عقاب دو برادر"، معروف به پادشاهِ آسمانِ جنوبِ ایران، تنها گونه خاص و بومی منطقه لارستان از خانواده عقاب‌هاست؛ این عقاب به صورت جفت و نر و ماده است، همیشه باهم هستند و هیچ‌وقت از هم جدا نمی‌شوند و سرعت شکارشان نیز بسیار بالاست، به همین دلیل بسیاری از قوش‌بازهای کشورهای حوزه خلیج فارس به این گونه علاقه زیادی دارند.

وی به گونه جانوری دیگر منطقه لارستان نیز اشاره کرد و اظهار داشت: چند سال است که با تکثیر عجیب و غریب "گرگ خاکستری" در منطقه لارستان مواجه شده‌ایم که در حال حاضر، گونه غالب گوشت‌خوار منطقه هرمود است که به دلیل سه سال خشکسالی مداوم، نبود دام‌های اهلی و از دست رفتن طعمه در مناطق آزاد به منطقه حفاظت‌شده هرمود رجوع کرده‌اند و این منطقه، منبع تغذیه بسیار عالی برای آن‌هاست، به همین دلیل، روز به روز تعدادشان بیشتر می‌شود.

مدیر انجمن مردم‌نهاد حمایت از قوچ لارستان در پایان تصریح کرد: بحث توسعه گردشگری یا اکوتوریسم و توسعه گردشگری سبز، در دنیا و به ویژه برای جوامع محلی، به اهمیت بالایی رسیده است.هژبری افزود: خوشبختانه تمام این ظرفیت‌ها در لارستان فراهم شده است و فقط به برخی زیرساخت‌ها و مجوزها نیاز داریم؛ امیدواریم بتوانیم بحث گردشگری محیط زیست و اکوتوریسم را به بهترین شکل در این منطقه کلید بزنیم.