چارسوق لارستان | علی رضاپور: نخستین نشست از سلسله نشست های پَرواسَه، به همت کارگروه توسعه گردشگری لارستان و با حمایت شورای اسلامی شهر لار، مجتمع گردشگری عمومی بُگال، با حضور علاقه مندان و فعالین گردشگری در سالن همایش برج علم و فناوری لارستان برگزار شد.

در ابتدا، محمدعلی جمشیدی عضو کارگروه توسعه گردشگری لارستان، ضمن خیر مقدم به حاضرین، به بیان قابلیت های متنوع گردشگری در منطقه لارستان و اهداف کارگروه توسعه گردشگری لارستان پرداخت. او به لزوم بررسی مشکلات موجود و ارائه راهکارهای مناسب به تصمیم گیران در زمینه توسعه گردشگری و فعال سازی این پتانسیل در منطقه اشاره کرد. جمشیدی، این نشست را شروع سلسله نشست هایی با عنوان «پَرواسَه»* دانست که قرار است با دعوت از اساتید و استفاده از تجربیات آنان، در کنار برنامه ریزی و اجرای طرح های مورد نیاز، بتوان اقتصاد مبتنی بر گردشگری را در منطقه توسعه بخشید و تقویت کرد.

حمید منشی، رییس شورای اسلامی شهر لار و از حامیان سلسه نشست های پَرواسَه، با خیرم مقدم به حاضرین و میهمان این برنامه، از تلاش های کارگروه مردمی توسعه گردشگری لارستان تشکر نمود و ابراز امیدواری کرد که این کارگروه با تعریف اهداف میان مدت و بلند مدت مرتبط با گردشگری، بتواند این اهداف را تا حصول نتیجه پیگیری و مطالبه نماید. وی با اشاره به سفر اعضای شورای شهر و شهردار لار به بندر تاریخی کُنگ، برخی فعالیت های مهندس زارعی در کنگ را بر شمرد و افزود: «ایشان در مدت 9 سال توانسته اند با استفاده از دانش و همت و همگرایی، زمینه تحول را در بندر تاریخی کُنگ ایجاد نمایند و کُنگ به الگوی مناسبی در توسعه گردشگری تبدیل شود». منشی ابراز امیدواری کرد که همه ما با همگرایی بتوانیم به الگوی توسعه گردشگری پاک بر اساس پیوست های محیط زیستی برسیم و با هوشمندسازی ساز و کارها، از الگوی توسعه آلوده محور صنعتی اجتناب کنیم. او با اشاره به لزوم توجه به  زیست بوم ارزشمند شهر لار که در مجاورت جاده ابریشم قرار دارد گفت: «امید است بتوان این گنجینه و اندوخته تاریخی را حفظ کنیم، هرچند تا به امروز هم توانسته ایم گام هایی در راستای این مهم برداریم؛ مواردی مانند بازگشایی باغ نشاط در نوروز، راه اندازی نشست های مرتبط با گردشگری و توسعه آن، ایجاد گذرگاه تاریخی در بافت قدیم شهر، مرمت بدون وقفه خانه تاریخی محمودی و همچنین برگزاری سالانه جشنواره حلوا مسقطی لار از جمله این اقدامات است».

رییس شورای شهر لار در ادامه اشاره ای به طرح های گردشگری در حال اجرا داشت که پروژه گردشگری عمومی بُگال با سرمایه گذاری هشت میلیون دلاری توسط خانواده راستی لاری و پروژه دیگری به وسعت 38 هکتار که با تفاهم نامه بین شهرداری و شورای اسلامی شهر لار و هلدینگ گردشگری بیشمار یزد اجرا خواهد شد، از آن جمله است. وی ابراز امیدواری کرد که با تکمیل این دو پروژه و با توجه به عبور حدود دو و نیم میلیون مسافر در نوروز امسال از لارستان، بتوان در جنوب استان فارس و جنوب کشور تحول خوبی در حوزه گردشگری رقم زد و مقصد جذابی برای این گردشگران عبوری فراهم کرد. 

در بخش اصلی این نشست ایوب زارعی با پخش فیلمی از معرفی بندر تاریخی کُنگ سخنان خود را آغاز کرد. وی ضمن تشکر از برگزارکنندگان گفت: ما به مسائل تاریخی و فرهنگی کمتر پرداخته ایم و به خاطر حل نشدن مشکلات این حوزه، اکنون با مسائل گوناگونی رو به رو هستیم که می توان با وفاق ملی، به کارگیری ظرفیت های موجود، هم فکری و هم افزایی این مشکلات و مسائل را برطرف کرد. زارعی افزود: کُنگ در ابتدا مقصد سفر نبوده است اما با توجه به تغییرات و برنامه ریزی های صورت گرفته، اکنون به مقصد سفر تبدیل شده است و در حقیقت تا مقصد گردشگری تجهیز نشود، نمی تواند به عنوان مقصد، گردشگر را به خود جذب کند.

شهردار سابق بندر تاریخی کُنگ در ادامه سخنانش، به شهرداری و شورای اسلامی شهر لار پیشنهاد کرد که اقدامات خود را با تولید فیلم های مستند بر پایه فعالیت پژوهشی آغاز کنند، زیرا این آثار مستند -که اغلب زمان بسیار زیادی برای مطالعات و پژوهش های قبل از تولید آن صرف می شود- باعث شناسایی گنجینه های زنده بشری خواهد شد. به عقیده زارعی؛ این گونه فعالیت ها فقط مختص به اداره میراث فرهنگی و یا اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست و در حقیقت وظیفه پاسداری از میراث فرهنگی ملموس و ناملموس را مردمان منطقه باید برعهده داشته باشند، چرا که به سرزمین شان حس تعلق دارند.

دومین پیشنهاد ایشان برنامه ریزی و ایجاد موزه مردم شناسی بود؛ زیرا موزه می تواند نشان دهنده ویژگی های منطقه باشد. به گفته زارعی این ویژگی در شهرهای مختلف متفاوت است: «در کُنگ دریا بود و در شهر لار می تواند تجارت و تاجران آن باشد. موزه مردم شناسی می تواند در کنار نهادسازی، محلی برای گرد هم آمدن مردم و کشف گنجینه های از دل مردم باشد. به طور مثال، در کُنگ، جمع شدن هر روزه ناخداها در موزه مردم شناسی فرصتی است که یک پژوهشگر می تواند از گفت و گو با آنان برای مصاحبه، ساخت فیلم مستند و یا تکمیل پرونده پژوهشی برای ثبت جهانی، استفاده کند.

دستیار مدیرعامل منطقه آزاد قشم گفت: «سومین کاری که ما در کُنگ انجام دادیم تشکیل خانه صنایع دستی بود که جای آن در لارستان نیز خالی است. این مکان را انجمن های مردم نهاد و علاقه مندان می توانند راه اندازی کنند و با ایجاد جامعه محلی توسط زنان و تشکیل تعاونی صنایع دستی مدیریت آن نیز به خودشان واگذار شود».

پیشنهاد چهارم مهندس زارعی این بود که تغییر در طرح های تفضیلی و ارائه طرح های ویژه، هم سو با مطالعات تاریخی و برنامه های گردشگری شهر باشد. همچنین وی به مواردی همچون ایجاد خانه هنرمندان و همگرایی هنرمندان و انجمن های مختلف در آن برای تقویت فعالیت ها و تولید محتوا با همکاری اداره میراث فرهنگی و اداره فرهنگ و ارشاد اشاره کرد که باعث افزایش تولیدات هنری و تمرکز بر کارهای مطالعاتی هم خواهد شد. 

او لار را به عنوان الگویی در موضوع ساختار مدیریت اکولوژی تاریخی و رابطه مدنیت و پهنه سرزمینی دانست که در فرایند جمع آوری آب های سطحی با حفظ و احیای برکه ها، بی نظیر عمل کرده است. همچنین برنامه ریزی و ایجاد زمینه های لازم برای معرفی و سرمایه گذاری در این موضوع را ضروری دانست زیرا که بسیاری از پرونده های ثبت میراث فرهنگی در لارستان مرتبط با آب است. 

از دیگر موارد مهم پیشنهادی ایشان، کار بر روی برندینگ بصری لار، ساماندهی تابلوها و نمادهای لارستان و همچنین طراحی و استفاده از «فونت لارستان» برای یک دست شدن عناصر دیداری شهر و تولید محتوای مرتبط با لارستان بود.

تشکیل خانه های بوم گردی مانند خانه بوم گردی یونسی، ایجاد رشته گردشگری در هنرستان های شهر که بتوانند متخصصینی برای صنعت گردشگری تربیت کنند، تشکیل انجمن توسعه گردشگری، ایجاد کافه های سنتی با فعالیت های بومی و مرتبط با فضای تاریخی شهر، تأسیس پایگاه جهانی مطالعات خلیج فارس، پایگاه جهانی دانش لنج سازی و دریانوردی خلیج فارس، پایگاه ملی میراث فرهنکی کُنگ و پایگاه باستان شناسی زیرآب از فعالیت هایی است که با پیگیری و حمایت ایوب زارعی در بندر کُنگ صورت گرفته است.

در پایان این نشست حاضرین با بیان دیدگاه ها و دغدغه های خود به گفت و گو در زمینه توسعه گردشگری لار، پرداختند.

بخشی از سخنرانی مهندس ایوب زارعی را بشنوید:

* پَرواسَه: به جان پناه لبه ی پشت بام گفته می شود که بخشی از معماری خانه های سنتی لار و معمولاً با تزیینات و ایجاد طرح با استفاده از مصالح همراه بوده است. (برای مطالعه بیشتر به کتاب دانشنامه آثار تاریخی لارستان کهن نوشته صمد کامجو مراجعه کنید)